‘RTÜK Ne İş Yapar?’ başlıklı söyleşiyle SUBÜ Konuşmaları’nın 75’inci konuşmacısı olan RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, “Gündüz kuşağı programları ile ilgili son raddedeyiz. Çünkü artık bunu kaldıracak durumumuz yok. Ya kendilerine gelecekler ya da biz gereğini yapacağız” dedi.
Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) tarafından düzenlenen SUBÜ Konuşmaları’nın 75’inci konuşmacısı ‘RTÜK Ne İş Yapar?’ başlıklı söyleşiyle Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin oldu. Turgut Özal Kültür ve Kongre Merkezi Prof. Dr. Gültekin Yıldız Salonu’nda düzenlenen söyleşiye Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Başkanı ve Sakarya Milletvekili Çiğdem Erdoğan, SUBÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Sarıbıyık, Basın İlan Kurumu İl Müdürü İbrahim Çorbacı, akademisyenler ve öğrenciler katıldı. Aynı zamanda SUBÜ Konuşmaları’nın sezon finali olan söyleşide Şahin; RTÜK’ün kurum ve kurul yapısı, dijital platformların denetimi, gündüz kuşağı programları ve ana haberlerdeki şiddet içerikleri üzerine konuştu. Katılımcılardan gelen soruları cevaplandırdı. Programın tamamı üniversitenin YouTube kanalı SUBÜ Haber’den istenildiği zaman izlenebiliyor.
Mevzuat olarak çok ilerideyiz
Türkiye'nin iletişim alanındaki mevzuatının birçok Avrupa ülkesinden, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa ve Almanya'dan çok daha ileride olduğunu vurgulayan Şahin, “Düzenlemelerimiz sadece ceza veya müeyyide olarak algılanmamalı. Aslında bu konuda şanssızlık yaşıyoruz. Sosyal medya bizi sevemedi çünkü nihayetinde ceza veren bir kuruluşuz. Ceza veren veya müeyyide uygulayan kurumlar sevilmez. Bunun da bilincindeyiz. Bir de bunun yanında yanlı olarak yayın yapan bir sistematikten geldikleri ve bizi çok sevemedikleri için RTÜK Başkanı sanki hiç başka iş yapmıyor da sabah kalkıp, 'ya bugün de kime ceza vereyim, bu Kızılcık Şerbeti de fazla oldu, Kızıl Goncalar da nereden çıktı?' deyip durarak onlara ceza verecek bir zihniyet gibi gösterdiler bizi. Ama aslında bakacak olursanız bu yaptıklarımızın tamamını nihayetinde kanun ve yönetmelikler çerçevesinde yapıyoruz” diye konuştu. Şahin, cezai işlemlerin demokratik ortamda aldıkları karar doğrultusunda kanallara uygulandığını belirterek, buna itiraz olması durumunda kararı idari yargının verdiğini dile getirdi.
Haberlere işaret koyacağız
Konuşmasının ardından soruları yanıtlayan Şahin, ana haber bültenlerinde çok fazla şiddet içerikli haberlerin yer aldığının belirtilmesi üzerine şu ifadeleri kullandı, "Biz normalde haber bültenlerine çok karışmıyoruz. Herkes kurallara uyduğu sürece o kendi alanıyla ilgili haber bültenini versin istiyoruz. Ama burada da iş çığırından çıktı. Şimdi RTÜK’te bir ilke kararı aldık. '+18, +13' koyacağız saatine göre. O saat dilimleri içerisinde onu aşan şeyler olursa yeni ceza sistemi getirdik. Yayımlanması için Cumhurbaşkanlığına gönderdik. Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra bu uygulamayı yapacağız. Maalesef bu bizim için övünecek de bir şey değil ama RTÜK olarak haberlere 'bip' koyacağız, yani işaret koyacağız. 'Bunu 13,18 yaşından küçükler izlemesin' diyeceğiz veya 'işte burada şiddet var' diyeceğiz. Bu haberlerde yoktu. Bunu ilk defa yapmak zorunda kaldık. Çocuklarımız da izliyor. Bununla ilgili önlemimizi aldık."
İzletmeyelim, bilinçlendirelim
Gündüz kuşağı programlarıyla ilgili soru üzerine Şahin, bunların en fazla uğraştıkları problemli bir alan olduğunu dile getirdi. Şahin, Türkiye'de en çok para kazandıran ve reyting alan programların gündüz kuşağı programları olduğuna dikkati çekerek, "Çünkü çok geniş bir sektör. Öyle olaylar var ki şimdi biz kadınlara, aileye ve çocuklara dair bilinçlendirici şeyler anlatan programlar olsun istedik buralar ama olmuyor. Topluyoruz. Yapımcılarımız buna 2-3 ay uyuyor, daha sonra yine tabiri yerindeyse zıvanadan çıkıyor. Neden? İzlenmiyor, reyting almıyor. Bu çok enteresan bir döngü. Ben şunu demiyorum, ben buna katılmıyorum, 'Reyting almıyor, o zaman bunları yapmaya devam edelim.' Hayır. 'Halk bunu istiyor, bunu yapalım.' Hayır. Halk bunu istiyor, evet. Halk sen daha güzel bir şey yaparsan onu da ister. O bakımdan daha güzel bir şey yapana kadar devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.
Diziler için gereğini yapıyoruz
Şahin, gündüz kuşağı programları ile dizilere çok ceza verdiklerini ancak yapımcıların devam ettiğini anlatarak, şunları kaydetti: "Kaldırabilir miyiz? Kaldırabiliriz. Ne olacak, güç elimizde. Üç kere bunun üzerine üst üste ceza verirsin, dayanamaz kalkar. Ne olacak peki? O program YouTube'a giderse internette daha başka mecralara giderse ne yapacaksınız? Burası elimizin altında. Ver para cezasını, kapat programı. İnce bir çizgideyiz. Burada önemli olan net söylüyorum, biz görevimizi yapacağız RTÜK olarak. Yapımcılar görevini yapacak. Ama izleyici de görevini yapacak. İzlemesin, izletmeyelim, bilinçlendirelim. Belki mecrayı değiştirmemiz lazım. Ne yapmamız lazım? Gençlere hitap eden birçok yapımcı var. Ama şunu söyleyeyim, RTÜK olarak son raddedeyiz. Gündüz kuşağı programlarıyla ilgili buradayız çünkü artık bunu kaldıracak durumumuz yok. Ya kendilerine gelecekler veyahut da biz gereğini yapacağız. Dizilerle ilgiliyse zaten gereğini yapıyoruz."